ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΞΑΝΘΕΛΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΚΑΙ ΠΟΙΑ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Ν. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ

ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ – ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ

Ξανθελάσµατα είναι κίτρινες πλάκες που εµφανίζονται στην εσωτερική περιοχή των βλεφάρων και συχνότερα στα πάνω. Το ξανθέλασµα µπορεί να είναι µαλακό, ηµίσκληρο, ή σκληρό. Συχνά είναι συµµετρικά και αφορούν και τα 4 βλέφαρα. Το ξανθέλασµα έχει την τάση να εξελίσσεται και να γίνεται µόνιµο. Η ονοµασία του προέρχεται από το ξανθός και έλασµα.Τα ξανθελάσµατα δεν παρουσιάζουν φαγούρα ή πόνο. Συνήθως οι ασθενείς ενδιαφέρονται περισσότερο για την αισθητική αντιµετώπιση των ξανθελασµάτων.

Από τι αποτελούνται τα ξανθελάσµατα των βλεφάρων;
Πρόκειται στην ουσία για επίπεδες κηλίδες ή ελαφρά επηρµένες πλάκες οι οποίες περιέχουν υλικό µε υψηλά επίπεδα λίπους και συγκεκριµένα µόρια χοληστερίνης.
Συχνά η εναπόθεση της χοληστερίνης αφορά όλο το πάχος του δέρµατος και όχι µόνο την ανώτερη στοιβάδα του χορίου ή την επιδερµίδα.
Αυτή η λεπτοµέρεια έχει πολύ µεγάλη σηµασία για την επιλογή της θεραπείας των ξανθελασµάτων.

Τα ξανθελάσµατα εµφανίζονται συνήθως γύρω από τα µάτια.Μπορεί να εµφανιστούν και σε άλλες περιοχές;
Τα ξανθελάσµατα είναι κιτρινωπές ή πορτοκαλόχρωµες βλάβες του δέρµατος οι οποίες µοιάζουν µε πλάκες ή κηλίδες και εµφανίζονται συνήθως γύρω από τα µάτια και έχουν σαφή και περιγεγραµµένα όρια.
Πολύ σπάνια, χοληστερινικές πλάκες ή κίτρινες κηλίδες µπορεί να εµφανιστούν και σε άλλες περιοχές του σώµατος όπως για παράδειγµα στα χέρια, τους αγκώνες, στα γόνατα, τα χείλη του αιδοίου στις γυναίκες ή στην ακροποσθία του πέους στους άνδρες.
Σε ποιές ηλικίες εµφανίζονται τα ξανθελάσµατα των βλεφάρων και σε τι συχνότητα;
Tα ξανθελάσµατα των βλεφάρων εµφανίζονται σε άντρες και γυναίκες µεταξύ 40 και 60 ετών. Είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόµενο να εκδηλωθούν σε εφήβους, νεαρούς ενήλικες ή πολύ ηλικιωµένους.
Αν και πρόκειται για µια κατάσταση που προσβάλλει και τα δύο φύλα φαίνεται ότι οι γυναίκες εµφανίζουν ξανθελάσµατα σε ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από ότι οι άνδρες.

Είναι επικίνδυνα τα ξανθελάσµατα των βλεφάρων;
Τα ξανθελάσµατα αυτά καθ αυτά είναι εντελώς ακίνδυνες βλάβες από πλευράς παθολογίας. Πιο πολύ το πρόβληµα που προκαλούν είναι αισθητικής φύσεως παρά λειτουργικό δεδοµένου οτι ποτέ δεν επηρεάζουν την όραση και ποτέ δεν εξαλλάσσονται σε κακοήθεια.
Έπειτα από µελέτες έχει παρατηρηθεί ότι άτοµα µε ξανθελάσµατα σε ποσοστό µέχρι και 55% µπορεί να παρουσιάζουν διαταραχές του µεταβολισµού των λιπιδίων µε αποτέλεσµα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίµα. Σε αυτή την περίπτωση µόνο θα πρέπει να γίνει θεραπεία της υπερχοληστερολαιµίας για την αποφυγή καρδιαγγειακών επιπλοκών του ασθενούς στο µέλλον.

Ποιά είναι η σχέση µεταξύ υπερχοληστεριναιµίας (υψηλών επιπέδων χοληστερίνης αίµατος) και εµφάνισης ξανθελασµάτων στα βλέφαρα;
Δεν υπάρχει απόλυτη και ακριβής αντιστοιχία µεταξύ υπερχοληστεριναιµίας και εµφάνισης ξανθελασµάτων των βλεφάρων.
Δεν σηµαίνει δηλαδή ότι επειδή έχω ξανθελάσµατα θα έχω και υψηλή χοληστερίνη ούτε και ότι επειδή έχω υψηλή χοληστερίνη θα αποκτήσω ξανθελάσµατα.

Αν παίρνω φάρµακα για την χοληστερίνη µπορεί να αποφύγω να αποκτήσω ξανθελάσµατα;
H εµφάνιση των ξανθελασµάτων δεν σχετίζεται άµεσα µε τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίµα. Με τις σηµερινές µελέτες η λήψη αντιλιπιδαιµικών φαρµάκων δεν βοηθάει ούτε αποτρέπει τη δηµιουργία ή την επέκταση των ήδη υπαρχόντων ξανθελασµάτων.

Έχω ξανθελάσµατα στα βλέφαρα µου. Πρέπει να κάνω κάποιες γενικές εργαστηριακές εξετάσεις ή εξετάσεις αίµατος;
Δεδοµένου ότι σε ποσοστό µέχρι και 55% τα ξανθελάσµατα εµφανίζονται σε άτοµα µε διαταραχή του λιπιδαιµικού τους προφίλ προτείνουµε οι ασθενείς µε ξανθελάσµατα να υποβάλλονται σε περιοδικό έλεγχο λιπιδίων, λιποπρωτεϊνών και χοληστερόλης.
Οι εξετάσεις αυτές δεν µας βοηθούν στον έλεγχο ή την αντιµετώπιση των ξανθελασµάτων αυτών καθεαυτών αλλά στην ανακάλυψη αφενός και τη διόρθωση αφεταίρου µιας υποβόσκουσας υποκλινικής υπερλιπιδαιµίας.

Υπάρχει περίπτωση τα ξανθελάσµατα να µικρύνουν σε µέγεθος µε το πέρασµα του χρόνου;
Tα ξανθελάσµατα όταν εµφανιστούν στο δέρµα είναι µόνιµα. Δεν υποστρέφουν ποτέ σε µέγεθος. Το αντίθετο µάλιστα. Αν δεν αντιµετωπιστούν άµεσα έχουν την τάση να µεγαλώνουν σε µέγεθος και αριθµό και να επεκτείνονται τοπικά.

Yπάρχει κληρονοµική προδιάθεση στην ανάπτυξη των ξανθελασµάτων;
Τα ξανθελάσµατα των βλεφάρων συχνά τα βλέπουµε σε άτοµα της ίδιας οικογένειας κάτι που παραπέµπει στην ύπαρξη κληρονοµικής προδιάθεσης.
Σε αυτές τις περιπτώσεις συνυπάρχουν συνήθως κληρονοµικά νοσήµατα που αφορούν διαταραχές του µεταβολισµού των λιπιδίων µε αποτέλεσµα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίµα, όπως η οικογενής υπερχοληστεριναιµία.

Ποιά είναι η θεραπεία των ξανθελασµάτων;
Η αντιµετώπιση των ξανθελασµάτων µπορεί να γίνει µε καταστροφή των χοληστερινικών πλακών µε µε Laser CO2
Η µέθοδος αφαίρεσης µε LASER CO2 είναι µη επεµβατική, ασφαλής και ανώδυνη. Η ενέργεια του LASER στοχεύει επιλεκτικά το στόχο αφήνοντας ανέπαφες τις περιµετρικά υγιής περιοχές χωρίς να αφήνει ουλές και σηµάδια. H επούλωση είναι άµεση, το ίδιο και η επιστροφή στις δραστηριότητες. Η εφαρµογή πραγµατοποιείται από έµπειρο δερµατολόγο στην άνεση του δερµατολογικού ιατρείου.

Πονάει η επέµβαση της αφαίρεσης των Ξανθελασµάτων; Πώς θα είµαι αµέσως µετά το χειρουργείο;
Παρόλο που η περιοφθαλµική περιοχή είναι πολύ ευαίσθητη περιοχή, είναι εντυπωσιακό ότι η επέµβαση της αφαίρεσης των ξανθελασµάτων δεν πονάει ούτε κατά τη διάρκεια αλλά ούτε και κατά τη µετεγχειρητική περίοδο. Το µόνο που αντιλαµβάνεται κανείς είναι ένα αίσθηµα πίεσης ή ήπιας ενόχλησης δεδοµένου ότι η περιοχή άµεσα µετεγχειρητικά κάνει ένα πολύ ήπιο οίδηµα.
Η κλασική µετεγχειρητική εικόνα είναι ένα ελαφρύ πρήξιµο και ενίοτε µικρές εκχυµώσεις (µελανιές) στην περιοχή των βλεφάρων.
Το οίδηµα και οι µελανιές είναι πιο έντονα τις δύο µε τρεις πρώτες ηµέρες ενώ προς το τέλος της εβδοµάδας έχουν υποχωρήσει σχεδόν τελείως.