Λιτά εορτάστηκε η Μάχη της Μενίνας, την Κυριακή 18 Αυγούστου, αλλά το μήνυμα ήταν ουσιαστικό. Όχι άλλες συμφορές, παντού και πάντοτε ειρήνη.
Ομιλητής ήταν στρατηγός ε.α Γεώργιος Γκορέζης, ο οποίος έγκυρα και με σαφήνεια παρουσίασε τα ιστορικά γεγονότα της μάχης της Μενίνας.
Παρέστησαν και κατέθεσαν στεφάνια ο δήμαρχος Σουλίου, ο αντιδήμαρχος Φιλιατών Παρασκευάς Βλάχος, εκπρόσωπος της τοπικής Αστυνομίας, εκπρόσωπος των ΕΟΑ-ΕΔΕΣ, εκπρόσωπος συγγενών των πεσόντων, εκπρόσωπος αποστράτων κ. ά., ενώ παρέστησαν ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Σουλίου Θωμάς Οικονόμου, η αντιδήμαρχος Αντιγόνη Φίλη κ. ά.
Το τρισάγιο τέλεσε ο π. Αντώνιος Καλόγηρος, ενώ ο θεολόγος π. Ηλίας Μάκος σε σύντομη παρέμβασή του τόνισε ότι οι αγωνιστές μας δείχνουν το δρόμο να θυσιάζουμε το ατομικό μας συμφέρον και τον ατομικό μας εγωισμό, για να υπερασπιστούμε σθεναρά τη λευτεριά της καρδιάς μας, την αλήθεια, το δίκαιο, τα πιστεύω και τις αρχές μας.
Η μάχη της Μενίνας έγινε την 17η-18η Αυγούστου 1944, κατόπιν διαταγής του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής.
Οι δυνάμεις της Χ Μεραρχίας του ΕΔΕΣ, με διοικητή τον Συνταγματάρχη Βασίλειο Καμάρα έφεραν σε πέρας και με απόλυτη επιτυχία μια δύσκολη αποστολή, που τους ανέθεσε ο Ναπολέων Ζέρβας.
Η Μενίνα αποτελούσε αξιόλογο κόμβο συγκοινωνιών, όχι μόνο για τους αντάρτες, αλλά και για τους κατακτητές. Οι Γερμανοί έχοντας τον έλεγχο της περιοχής, μπορούσαν να εφοδιάζουν φυλάκια τους στην Ηγουμενίτσα, στους Φιλιάτες και στη νήσο Κέρκυρα από τα Ιωάννινα και την Πρέβεζα.
Από την άλλη οι Τσάμηδες, που συνεργάζονταν ανοιχτά με τις κατοχικές δυνάμεις, με φανατισμό ενίσχυαν τους Γερμανούς.
Εικοσιπέντε συνολικά ήταν οι νεκροί ήρωες της θρυλικής μάχης της Μενίνας: Ταγματάρχης Ντέϊβιντ Ουάλλας, Ανθ/γός Πέτρος Λαλαγιάννης, Ανθ/γός Αχιλλεύς Μπίστης, Ανθ/γός Λάζαρος Τρίμπος, Ανθ/στής Θεόδωρος Γαλάνης, Επιλοχίας Ελευθέριος Γκορτζής, Επιλοχίας Γεώργιος Μετσοβίτης, Ενωματάρχης Βασίλειος Τσέτσος, Οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Κωλέτσας, Δεκανεύς Δημήτριος Κοκοράβας. Αντάρτες: Νικόλαος Αμπελογιάννης, Κωνσταντίνος Βασιλείου, Σωτήριος Ζορμπάς, Μιχαήλ Ιωάννου, Γεώργιος Κοψίδης, Βασίλειος Κουλούρης, Δημήτριος Κωλέτσας, Νικόλαος Μέξης, Σπυρίδων Σοαπρίκης, Θεόδωρος Τοινέλος, Νικόλαος Τσουκνιάς, Γεώργιος Φύσσας, Νικόλαος Χαρίτος, Ιωάννης Χρήστου.
Λίγα άτομα συμμετέχουν τα τελευταία χρόνια στη μάχη της Μενίνας. Μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι έχουν φύγει από τη ζωή οι περισσότεροι αγωνιστές των ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα ανά την Ελλάδα και είναι λίγα τα πρόσωπα, που ενδιαφέρονται και επανδρώνουν τους αντιστασιακούς συλλόγους πανελλαδικά.
Και έτσι δεν υπάρχει εκ των πραγμάτων η κινητοποίηση για συμμετοχή στην επέτειο της μάχης της Μενίνας ατόμων από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως συνέβαινε στις δεκαετίες του 80 και του 90, ακόμη και του 2000.
Έρχονταν λεωφορεία παλαιότερα με προσκυνητές ή μεμονωμένα άτομα από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, άλλες περιοχές της Μακεδονίας, Πάτρα, Ιωάννινα, Άρτα, Πρέβεζα κ.λπ.
Επιπλέον έχουν υποχωρήσει οι εθνικές αξίες στις συνειδήσεις πολλών σύγχρονων ανθρώπων και ειδικά νέων, με αποτέλεσμα να μη δίνουν σημασία σε παρόμοιες επετείους.
Οι εποχές σαφώς άλλαξαν, οι προτεραιότητες με ό,τι συμβαίνει γύρω μας είναι άλλες, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να λησμονούμε και να μη στηριζόμαστε και να μην εμπνεόμαστε από τη θυσιαστική προσφορά των προγόνων μας.
Οπότε αυτό, που χρειάζεται, για να ξαναζωντανέψουν αυτές οι επέτειοι, είναι η ηθική και πνευματική ανασυγκρότηση της εθνικής μας ζωής.
Δυστυχώς, όμως, αυτό, που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, μένει όνειρο…
π. Ηλίας Μάκος
